Bankalar nasıl para yaratıyor?

Bankalar nasıl para yaratıyor?

Bankaların para yaratma sürecinin bunun kadar basit olduğunu biliyor muydunuz?

Ekonomilerde sanıldığının aksine parayı devletler üretmez. Fiziksel olarak dolaşımda olan para Merkez Bankalarının alıp satılan malıdır. Merkez Bankaları bunu borç olarak üretir.

Ama insanların bilmediği önemli bir husus şudur. Bu dolaşımda olan fiziksel paradan hariç Dünyada üretilen paranın %92′sini diğer bankalar (Merkez Bankası dışındaki) havadan yaratmaktadır.

Bankalar kendilerine yatırılan parayı borç olarak vermezler. Borç verdikleri parayı havadan yaratırlar. Kısmi Rezerv Sistemi (KRS) bu amaçla bankaların kullandığı para yaratma yöntemidir.

Günümüzde Borca Dayalı Para Sistemi (BDPS) ile ekonomilerde üretilen tüm para borca dayalı olarak üretilmektedir. Bunun %8-10′u devletleri, devlet tahvili/sukuk/bono gibi araçlarla borçlandırarak üretilmekte.

Bu %8-10 kısımda devleti borçlandırırken bankalar KRS‘yle havadan yarattığı paralarla devleti borçlandırırlar.

Kısmi Rezerv Sistemi (KRS) bugünkü bankacılık sisteminde bankaların havadan para yarattıkları mekanizmanın adıdır. Günümüzde tüm Dünyada üretilen paranın %92′sini bankalar KRS ile yaratmışlardır. Bankalar KRS‘yle parayı yaratır ve bunun faiz/kar payını alırlar.

Bugün Türkiye’de piyasada mevcut fiziksel para sadece 60 milyar TL (eski parayla 60 katrilyon) iken bankalarda 820 Milyar TL (820 katrilyon) para bulunmaktadır. Bu paranın 760 milyar lirası bankalar tarafından sanal (kaydi) olararak yaratılan kısmıdır.

Bu 4 dakikalık videoda KRS yani Kısmi Rezerv Sistemiyle paranın bankalar tarafından nasıl üretildiğini göreceksiniz. Yanınızda taşıdığınız 10 adet 1 Liralık madeni paralarla bunu herkese anlatabilirsiniz.